Ngành hóa chất công nghiệp nước ta vẫn còn mới mẻ và vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu nội địa..

 Đặc điểm của ngành hoá chất công nghiệp là đa đạng về sản phẩm phục vụ cho tất cả các ngành kinh tế kỹ thuật. Từ đó ngành hóa chất công nghiệp này có thể khai thác mọi thế mạnh tài nguyên của đất nước từ khoáng sản, dầu khí tới sản phẩm, phụ phẩm và thậm chí cả phế thải của công nghiệp, nông nghiệp... Công nghiệp hoá chất đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong nền kinh tế của một nước. Đó là một ngành kinh tế – kỹ thuật chủ lực của đất nước.

Ngành kinh tế Việt Nam hầu như phụ thuộc vào nền nông nghiệp và ngành hóa chất công nghiệp mới xuất hiện. Kết quả là, cả nước phải nhập khẩu các hóa chất nông nghiệp và các sản phẩm hóa chất khác. Ngành hóa chất Việt Nam vẫn còn trong giai đoạn trứng nước khi chỉ sản xuất các loại hóa chất cơ bản hạn chế. Hóa chất sử dụng cho ngành công nghiệp không đáp ứng được nhu cầu nội địa và chỉ đủ dùng cho sản xuất thuốc trừ sâu và các loại sản phẩm cơ bản khác. Ngoài ra, trong nước không sản xuất hóa chất tinh khiết và đặc biệt. Về mặt hóa chất, mỗi năm có khoảng từ 70% nhu cầu u rê được nhập khẩu trong khi amoni phosphate nhập khẩu 100%.

Công nghệ sản xuất hóa chất của Việt Nam bị xem là lạc hậu so sánh với cả thế giới nói chung. Sản phẩm hóa chất có hiệu suất ít cạnh tranh hơn với các nước trong cùng khu vực và Việt Nam ít có nhận thức cao về rủi ro hóa học. Điều đó dẫn đến việc mất mát các tài nguyên thiên nhiên và cả nước cũng đối mặt với vấn đề 6 nhiễm môi trường nghiêm trọng. Hiện tại, thị trường hóa chất nông nghiệp Việt Nam chiếm chừng 0.5% thị trường quốc tế.

Ngành công nghiệp hóa chất Việt Nam đang vươn mình lớn mạnh với tỉ lệ tăng trưởng mỗi năm 12%, trở thành một trong những ngành kinh tế trọng điểm và được ưu tiên để đáp ứng các nhu cầu cho các ngành công nghiệp khác và nền kinh tế nói chung. Sản xuất chất tẩy rửa và mỹ phẩm đang được mở rộng nhanh chóng ở Việt Nam. Những công ty Việt Nam như NET, LIX, Daso và các liên doanh cũng như các công ty với 100% vốn nước ngoài chẳng hạn Lever Việt Nam, P&G cung đã mang lại cho người tiêu dùng các sản phẩm mới chất lượng và mẫu mã đẹp. Việc sản xuất sơn và các sản phẩm cao su cũng tăng là kết quả của các công ty như Đông Á, Đồng Nai và Casumina.

Ngành công nghiệp hóa chất rất quan trọng cho sự phát triển của những ngành công nghiệp khác. Theo Nghị quyết 207/2005/QD-TTg, Thủ tướng đã phê duyệt kế hoạch phát triển ngành hóa chất đến 2010 và phát triển tận 2020. Theo quyết định này, ngành công nghiệp hóa chất được xem là một trong những ngành then chốt và được ưu tiên. Vì thế, tất cả các nguồn lực trong và ngoài nước sẽ tập trung vào toàn diện ngành hóa chất, bao gồm các lĩnh vực chủ yếu như phân bón, cao su thông dụng và chuyên dụng, hóa chất cơ bản (bao gồm hóa chất hữu cơ và vô cơ), hóa dầu, hóa chất tinh khiết, hóa dượng và hóa chất tiêu dùng để đáp ứng nhu cầu nội địa và yêu cầu hội nhập kinh tế khu vực và cả thế giới.

Thêm vào đó, kế hoạch đã khuyến khích việc áp dụng công nghệ hiện đại cho sản phẩm hóa chất chất lượng cao với giá cả cạnh tranh và giảm thiểu các tác động bất lợi của việc sản xuất hóa chất lên môi trường. Ngoài ra, kế hoạch phát triển cũng phải đi đôi với việc chuyển đổi cơ cấu ngành công nghiệp và kinh tế nói chung.